Centralna Kolej Transandyjska
Druga pod względem wysokości położenia linia kolejowa na świecie, zaprojektowana i wybudowana pod kierownictwem polskiego inżyniera Ernesta Malinowskiego.
W chwili otwarcia, w latach 70. XIX w., była szczytowym osiągnięciem ówczesnej techniki. Najwyższy jej punkt osiągnął wysokość prawie 5000 m. n.p.m., co czyniło z niej najwyżej położoną kolej na świecie przez ponad 100 lat. Rekord ten został pobity dopiero po oddaniu do użytku Kolei Tybetańskiej (I odcinek w 1984 r., całość w 2006 r.).
Kolej Transandyjska
Powstała, by połączyć Limę z bogatym w minerały regionem Cerro de Pasco i żyzną doliną Jauja, celem transportu bogactw z górskich rejonów Peru do portu w Limie. Niemożliwe stało się możliwe. E. Malinowski podjął się zaprojektowania konstrukcji całej linii kolejowej i nadzorowania jej budowy. Ogółem na całej trasie z Limy do La Oroya wykuto 63 tunele o długości ponad 6000 m, wybudowano 61 mostów i wiaduktów o łącznej długości ok. 2 km i wykonano 10 nawrotów (zmian czoła pociągu).
Najbardziej znany jest wybudowany w 1872 r. wiadukt Verrugas (najdłuższym na trasie, ok. 200 m), łączący brzegi wąwozu o tej samej nazwie. Opiera się na trzech filarach ze stalowych kratownic, z których najwyższy ma prawie 77 m. Natomiast przez zachodnie stoki Kordylierów prowadzą liczne tunele, ostre łuki i spadki oraz podwójne zmiany kierunku jazdy. Na tym dystansie zostały pobite różne ówczesne „kolejowe” rekordy: najdłuższy tunel (1177 m), usytuowany najwyżej na świecie (4781 m n.p.m.), najwyżej położony węzeł kolejowy na świecie (4818 m n.p.m.).
W setną rocznicę śmierci E. Malinowskiego na przełęczy Ticlio postawiono pomnik. W granicie przywiezionym aż ze Strzegomia wyryto godło Peru i Polski oraz napis w dwóch językach - po hiszpańsku i polsku: „Inżynier Polski, Patriota Peruwiański, Bohater obrony Callao 1866, projektant i budowniczy Centralnej Kolei Transandyjskiej”. Powyżej, na kamiennym kole wieńczącym pomnik, widnieje płaskorzeźba z brązu z wizerunkiem Ernesta Malinowskiego.
